تغییر زندگی در یک شب - بانو هما

به گزارش ایران، صفحاتی پر از جملات انگیزشی و انرژی مثبت، مثل اینها: انرژی مثبت برای چیزهایی که احتیاج داری بفرست. وقتی ماه کامل است برای اطرافیانت انرژی مثبت بفرست. مقداری هم انرژی آرامش بخش برای مردم آسیب دیده و جنگ زده جهان کنار بگذار. در زندگی هیچ لذتی بزرگتر از غلبه بر سختی نیست. لذت یعنی عبور از یک پله و رفتن به پله بعدی. آرزوهای جدیدت را روی دیوار بچسبان و هر روز 15 دقیقه به آنها خیره شو. برترین نسخه خودت باش.

اگر بخواهم پندهایشان را برایتان ردیف کنم مثنوی هفتاد من کاغذ خواهد شد اما هرچه هست اداره نمایندگان این صفحات فالوئر زیاد دارند و کسب و کارشان را به همین پندها بدهکارند وگرنه از هدف اصلی خود این همه دور نمی افتادند و یک شبه متخصص نمی شدند. کارشناسان از رواج این نوع روانشناسی به عنوان روانشناسی زرد یاد می نمایند.

تغییر زندگی در یک شب

احمد احمدی پور، روانپزشک و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران در این باره می گوید: روانشناسی زرد به عنوان شبه علم تلقی می شود. این مدل از روانشناسی نه تنها پایه علمی ندارد که جنبه اثربخشی آن هم زیر سؤال است. متأسفانه این نوع روانشناسی چنان گسترشی پیدا نموده که خیلی ها حتی متوجه به دام افتادن در چنین تله ای نمی شوند یا دیر به این نتیجه می رسند که از روش ناکارآمدی استفاده می نمایند. در پس این روش های تبلیغی، مقاله و کتاب معتبری وجود ندارد و استاندارد و مرجع نیستند. این مدل کسب و کار با خلق و خوی مردم نه تنها ارزشمند نیست که غیراخلاقی نیز است. در روانشناسی زرد می گویند، می توانیم به سرعت حال خوب داشته باشیم، احساس خوشبختی کنیم و ثروتمند شویم و خاطرات تلخ گذشته را به کل فراموش کنیم. قوی باشیم، مدیر باشیم، استثنایی باشیم و... آیا با پرداختن به چنین مسائل و ناکامی ای که نسبت به نتیجه ایجاد می شود فرد بیش از گذشته احساس یأس و درماندگی ، تنهایی ، فقر و ضعف نخواهد کرد؟ این ساده انگارانه است که فکر کنیم برای حل مسئله ای که ایجادش سال ها طول کشیده گفتن یک جمله و تمرین فوری کافی است. در کل هرگونه توصیه یا روش درمانی که به افراد قول بهبود آنی بدهد، زیر سؤال است و باید درباره آن شک و تردید داشت.

به گفته او روانشناسی زرد بیش از حد تأکید دارد که مسائل پیچیده و احتیاج به نقد و آنالیز بالا را به زبان خیلی ساده بیان کند. این ساده انگاری باعث مسائل بعدی می شود. ساده انگاشتن مفاهیم روانشناسی قابل درک و هنر درمانگر است اما به شرط اینکه ماهیت موضوع جوری تغییر نکند که اثر معکوس روی مخاطب بگذارد. روانشناسی زرد تغییر خلق و خوی یک شبه را تبلیغ می نماید و افراد فکر می نمایند حرف های انگیزشی چوب جادویی خواهد بود که موجب تغییر پایداری در آنها می شود. مخاطبان هم گول این گونه تبلیغات را می خورند و وقتی نتیجه ای نمی گیرند سرخورده تر از گذشته به زندگی ادامه می دهند.

او ادامه می دهد: خیلی از افرادی که از این روش استفاده می نمایند اصلاً مدرک تحصیلی ندارند. در حالی که پرداختن به بحث سلامت روان یک حوزه تخصصی و گاه فوق تخصصی است. افراد غیرمتخصصی که از این روش استفاده می نمایند، بیشتر درحال مطرح کردن خودشان و توجه طلبی از سوی جامعه هستند و اصلاً هم برایشان مهم نیست که واقعاً حال مخاطب در برابر چنین توصیه هایی خوب می شود یا نه؟ حتی ممکن است مخالفان جدی و انتقادهای جدی در پیج خودشان داشته باشند اما آنچه برایشان ارزشمند است توجهی است که می گیرند و مثبت و منفی اش مهم نیست. این افراد سلبریتی های کاذبی هستند که می خواهند یک شبه معروف شوند و فکر می نمایند با معروف شدن، حرفی برای جامعه خواهند داشت. عده ای هم فقط می خواهند مشهور شوند، کسب عایدی نمایند و با سلامت مردم کاسبی راه بیندازند. اما متأسفانه افراد تحت فشار هم چون اغلب صبر و حوصله شان سرآمده می خواهند به جای اینکه دنبال درمان بلند مدت بروند با این روش به نتیجه برسند.

کوشش نکن، راحت باش

علی بذرافشان، روانشناس هم این شرایط را این گونه تحلیل می نماید: از روزی که انسان بوده، روانشناسی هم بوده اما از دویست سال قبل سؤالاتی درباره سلامت روان و روانشناسی مطرح شد که روانشناسی را بشدت علمی کرد. اما روانشناسی زرد هیچ بویی از این اصول علمی نبرده است. بخشی از روانشناسی زرد می گوید کوشش نکن، دعا کن، بلکه مراقبه کن و تابلوی آرزوها برای خود درست کن تا به چیزهایی که دوست داری برسی. اینها راحت ترین کارهای ممکن برای تغییر است و روانشناسی زرد تبلیغ نماینده راحتی و کوشش نکردن است.

او ادامه می دهد: روانشناس زرد می گوید احساس خوبی داشته باش تا رفتار خوبی داشته باشی اما من روانشناس می گویم اول باید فکرت را اصلاح کنی تا احساست تغییر کند و اصلاح شود. وقتی احساست تغییر کرد، رفتارت هم تغییر می نماید. بلاگرهای مختلف و اینفلوئنسرها بیشتر روی اینها کار می نمایند که اگر ما دنبال پولدار شدن و خرید خانه، مشهور شدن و خوش تیپ و خوش اندام شدن هستیم، چکار باید کنیم؟ آنها از اصلاح فکر می گویند اما این را بدانید که اصلاح فکر ما به این راحتی ها اتفاق نمی افتد و هرکدام از این موارد کوشش های خودش را می خواهد. با نشستن و زل زدن به تابلوی آرزوها اتفاقی نمی افتد و فقط خود اینفلوئنسرها و فروشندگان این ایده ها پولدار می شوند. کسانی که امید می فروشند و پول می گیرند و خریدار امید را اتفاقاً به پوچی می رسانند. آن وقت مثلاً دنبال نماینده این صفحات فکر می نماید لابد طرف درست تمرکز ننموده. گاهی آنها از اصطلاحات علمی استفاده می نمایند اما نه در جای درست خودش، مثل استفاده از مدیتیشن و تمرکز اما نحوه استفاده شان غلط است.

به گفته این روانشناس، اقناع افرادی که دنبال روانشناسی زرد هستند واقعاً سخت است چون فکر انسان اساساً دنبال آسان ترین راه ها می شود. تغییر فکر تنبل سخت است و روانشناسی زرد آسانترین راه برای خواسته های فکر تنبل است. در این شرایط فکر فاکتورهای دیگر را برای رسیدن به هدف نادیده می گیرد و فکر می نماید با انرژی مثبت می تواند خیلی چیزها را تغییر دهد. در حالی که فاکتورهای دیگر هم برای رسیدن به هدف مهم هستند مثل این است که یک نفر سرطان بگیرد و فکر کند فقط با تمرکز خوب می شود. این از خطاهای روانشناسی زرد است.

او تأکید می نماید: روانشناسی زرد روی ترس های ما کار می نماید و روانشناسان زرد این اصول را دانسته یا نادانسته به کار می برند. مثلاً به ما می گویند دیوار آرزو بسازید یا هر روز یک ساعت تمرکز کنید. شاید بپرسید ضررش کجاست و چه آسیبی به فرد می رساند؟ اتفاقاً این فرایند آسیب زاست چون هر فردی همان طور که یک اندازه انرژی جسمی در طول روز دارد، همان قدر هم انرژی روحی دارد. روانشناسان زرد با پندهای نادرست شان انرژی روحی شما را می گیرند و درنهایت سرخورده می شوید.

باید بدانید روانشناسی زرد نقطه مقابل روانشناسی علمی است. به گفته روانشناسان معتبر هر تغییری با درد همراه است. روانشناس با روش های علمی و تمرین هایی که به شما می دهد این تغییر را انجام می دهد. لازمه موفقیت و زندگی بهتر تغییر کردن در احساسات و رفتار ماست و هر تغییری هم با سختی و کوشش اتفاق می افتد نه با خیره شدن به دیوار آرزوها، فرستادن انرژی مثبت، مراقبه یا...